Як і ўсе правільна выхаваныя савецкія юнакі, павестцы з ваенкамата ён узрадаваўся. Праўда, і магчымасці ўхіліцца ад выканання якіх заўгодна абавязкаў, сачкануць ды закасіць ён ніколі не прапускаў, і выкананне ганаровай місіі па нясенні тэрміновай службы таксама пачаў з сабатажніцкіх выкрутасаў.
На шляху ад ваенкамата да часці, які заняў болей за суткі (маршрут пралёг з роднай БССР у РСФСР), сустрэў земляка, хлопца з суседняй вёскі. Той служыў ужо доўга, шмат у чым быў абазнаны, таму мог даць добрую параду. І даў — растлумачыў, як лацвей уладкавацца, каб мець меней клопатаў і болей адпачываць:
— Калі хочаш, каб служба здавалася мёдам, рабі вось што. Прыбудзеш на месца — ротны камандзір спытае, ці ёсць сярод вас шаўцы. Кажы, што ты. Дарма, што не вучыўся, навука тут не вялікая: у кірзачах толькі падэшвы адвальваюцца, іншай ніякай бяды з імі не здараецца, так што будзеш цвічкі малаточкам заганяць і ліха не мець, розуму на гэта шмат не трэба, калі рукі з правільнага месца растуць. Усе будуць па пляцы маршыраваць, у нарадах бульбу абіраць ды ў акопах зямлёю на зубах храбусцець, а ты — малаточкам пастукваць, пакуль камандзір глядзіць, а калі адвернецца — сваімі клопатамі займацца ці бібікі біць.
Параду клапатлівага земляка ён узяў на ўзбраенне і зрабіўся шаўцом-самазванцам. Але пайшло ўсё насуперак плану: муштру давялося адбываць лічы што ў агульным парадку, амаль нароўні з усімі, а пасля, калі ўсе ў шашкі гулялі ды лісты дахаты пісалі, калупацца ў чужых смярдзючых ботах.
І абяцанай прастаты стукання малаточкам не сустрэў: адмаўляліся падэшвы, непрафесійнымі рукамі праз пень-калоду прымацаваныя, належным чынам трымацца. Корпаецца, мардуецца, сяк-так дасць рады прычапіць, а праз дзень-другі той самы салдат тыя самыя боты зноў яму нясе.
Ратунак прыйшоў нечакана. Прыбег.
Роту выправілі на марш-кідок. Камандзір — спартыўны мужык, баксёр — пабег таксама, у канцы, пасля ўсіх.
Стаяла пыльная летняя спёка.
У нейкі момант шаўца хтосьці дагнаў і сказаў, што ззаду яго чакае камандзір. Павярнуўся, пабег. Бачыць: сядзіць камандзір доле, побач з ім валяюцца дзве падэшвы, а з ботаў і абы-як абвіслых ануч тырчаць ногі, запэцканыя крывёю і пылам.
Шавец наблізіўся і, ад жаху ледзь рухаючы языком, далажыў аб сваім прыбыцці. Камандзір падняўся:
— Дык што, сволач, лёгкай службы захацеў?!
Самазванец, маральна гатовы да накаўту, маўчаў.
— Які памер?! — кіўнуў камандзір на яго ногі.
— Сорак другі…
— Скідай!
Пераабуўся і пабег даганяць роту.
__________
Чытайце таксама: «Не выканаць абы-які загад хопіць розуму, але ці хопіць духу?», «Салдату патрэбен штат абслугі», «У дзяцінстве я баяўся загінуць на вайне», «Дэмбельская пыха не накорміць і не сагрэе».